JAK RODZIC MOŻE WSPIERAĆ WŁASNE DZIECKO W
OSIĄGNIĘCIU GOTOWOŚCI SZKOLNEJ
PROPOZYCJE ĆWICZEŃ ROZWIJAJĄCYCH SPRAWNOŚĆ MANUALNĄ:
Ćwiczenia dłoni:
- gniecenie piłeczki, gąbki, – ugniatanie papieru, papierowych kul, –
nawlekanie koralików na sznurek, – darcie gazet, gniecenie ich, –
obrysowywanie dłoni, – wykonywanie relaksacyjnych masażyków na
plecach partnera.
Ćwiczenia palców: - naśladowanie gry na pianinie, flecie,
- wykonywanie zabaw paluszkowych, np.: Pięć paluszków, Sroczka,
Bawiły się dzieci paluszkami…
Rozwijanie czynności samoobsługowych: - samodzielne mycie się, ubieranie, jedzenie,
- samodzielne wkładanie butów, wiązanie ich,
Zabawy konstrukcyjne: - budowanie dowolnych konstrukcji z klocków drewnianych i
plastikowych, - konstruowanie – z papieru, sznurka, drutu,
- konstruowanie z materiału przyrodniczego, np. ludzików z
kasztanów, budowanie z piasku, śniegu.
Lepienie: - lepienie z gliny, plasteliny, masy solnej, masy papierowej
dowolnych kształtów (np. pieczywa, owoców), - robienie wałeczków z plasteliny (np. oklejanie nimi małych butelek
– robienie wazoników), - wypełnianie plasteliną rysunków przedstawiających postać ludzką.
Malowanie farbami plakatowymi, klejowymi, akwarelowymi: - malowanie palcem, dłonią na całej powierzchni kartki,
- malowanie kawałkiem waty, gąbki, szmatką (np. jesiennych drzew,
pochmurnej pogody), - malowanie pędzlem na kartkach większego formatu linii:
pionowych, poziomych, ukośnych, falistych szlaczków, z
zachowaniem kierunku – od lewej strony do prawej , - malowanie pędzlem na kartkach o różnym formacie i fakturze (np.
pokrytych solą, kaszą manną), – malowanie pędzlem na podany lub
dowolny temat.
Rysowanie: - rysowanie na różnych formatach papieru,
- rysowanie kredą na tablicy, asfalcie, kamieniu,
- rysowanie mazakiem na folii (np. na koszulce do segregatora, w
środku której jest kolorowa kartka), - rysowanie – linii: pionowych, poziomych, ukośnych, falistych,
- rysowanie na dany i dowolny temat,
- rysowanie ołówkiem, kredką, świecą, węglem, mazakiem,
patykiem maczanym w tuszu, pastelami olejnymi i proszkowymi na
określony lub dowolny temat, - rysowanie do podanego tekstu (rysowane wierszyki).
Wycinanie: - wycinanie pasków (ze starych gazet),
- cięcie papieru wzdłuż narysowanych linii,
- wycinanie dowolnych kształtów (np. ze starych stron tytułowych z
bloków), - wycinanie wzorów, np. motylka, kwiatka, z użyciem dziurkacza,
- tworzenie pracy plastycznej techniką wycinanki.
PROPOZYCJE ĆWICZEŃ ROZWIJAJĄCYCH PERCEPCJĘ WZROKOWĄ:
Rozwijanie pojęcia schematu ciała:
- oglądanie własnej sylwetki w lustrze,
- dotykanie wymienionych części ciała, a potem poruszanie nimi,
- rysowanie postaci ludzkiej,
- wykonywanie ćwiczeń z elementem równowagi,
- wskazywanie swoich prawych i lewych części ciała.
Wprowadzanie kierunków od osi własnego ciała: - poruszanie się pod dyktando np. Idź pięć kroków w prawą stronę,
dwa do przodu, trzy w lewą stronę, - zabawy i ćwiczenia równoważne tułowia, związane z chodem, np.
chodzenie tyłem, przodem, slalomem, zygzakiem…, Orientacja w
schemacie ciała drugiej osoby: - porównywanie schematu własnego ciała ze schematem ciała
drugiej osoby, - naśladowanie ruchów wykonywanych przez drugą osobę,
- wskazywanie u drugiej osoby wymienionych części ciała
- porównywanie swojego wyglądu z wyglądem drugiej osoby
- współdziałanie z partnerem (ćwiczenia według metody Ruchu
Rozwijającego W. Sherborne).
Spostrzeganie położenia przedmiotów w przestrzeni (miejsca i
kierunku): - spostrzeganie przedmiotów względem siebie jako będących z
przodu, z tyłu, przed, za, ponad, poniżej, po prawej lub po lewej
stronie, - określanie miejsca położenia wskazanych przedmiotów;
posługiwanie się określeniami: góra, dół, na, pod, za, w, - uczestniczenie w zabawach typu: Gdzie schowała się lalka?,
Ciepło – zimno, - układanie zabawek według poleceń np. Połóż misia na drugiej
półce, między lalką a pajacykiem, - określanie kierunków położenia przedmiotów w przestrzeni;
stosowanie określeń: do góry, na dół, w prawo, w lewo, w przód.
Spostrzeganie stosunków przestrzennych: - odtwarzanie podanych sekwencji (zapamiętywanie ich i
odtwarzanie w takiej samej kolejności), - układanie obrazków historyjki według kolejności zdarzeń,
- segregowanie według przyjętych zasad.
Rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej: - wykonywanie ćwiczeń rozwijających lokomocje (związanych z
motoryką dużą), - rysowanie w powietrzu prostych kształtów
– naśladowanie ruchów wykonywanych przez drugą osobę lub
postać narysowaną na obrazku, - naśladowanie ruchów zwierząt,
- naśladowanie wykonywanych czynności,
- ćwiczenia i gry zręcznościowe (np. gra w kręgle),
- chodzenie po wyznaczonej linii (lub toczenie po niej piłki),
- rysowanie po śladzie rysunków (wykropkowane wzory),
- rysowanie synchroniczne (oburęczne) prostych elementów w
powietrzu, a potem na kartce.
Obserwowanie: - najbliższego otoczenia (sali, placu przedszkolnego, tego, co dzieci
widzą na spacerze, tego, co się dzieje za oknem), - czynności wykonywanych przez osoby i naśladowanie ich (np.
zabawa Rób to co ja), - dostrzeganie i określanie cech danego przedmiotu, zjawiska (np.
dostrzeganie zmian zachodzących w kolejnych porach roku,
nazywanie ich),
Układanie: - przedmiotów według poleceń np. Połóż lalkę na drugiej półce,
- takich samych obrazków (zabawa memory),
- prostych ciągów rytmicznych, np. obrazków, klocków i liści…
(zawsze trzy sekwencje we wzorze), figur, patyczków, klocków
według wzoru, - puzzli,
- łączenie obrazków przedstawiających to, co było najpierw, z tym,
co będzie potem, - układanie historyjek obrazkowych (rozpoczynamy od trzech
obrazków).
Porównywanie: - porównywanie dwóch obrazków o tej samej treści, wskazywanie
różnic, a potem podobieństw, - porównywanie dwóch zabawek (najpierw różniących się jedną
cechą), - dobieranie elementów brakujących do całości,
- porównywanie liczby elementów w dwóch zbiorach.
Porządkowanie i grupowanie: - grupowanie obiektów przedstawionych na obrazkach według
wzrastającej wielkości (malejącej wielkości) lub według innego
przyjętego kryterium, - klasyfikowanie tematyczne, np. co pasuje do łazienki, w co
ubieramy się na jesienny spacer… - klasyfikowanie przedmiotów (obrazków) według jednej przyjętej
cechy: wielkości, koloru, kształtu, - eliminowanie z grupy tych przedmiotów (obrazków), które nie
pasują do pozostałych
Wyodrębnianie i liczenie: - wyodrębnianie obiektów do policzenia; określanie ich liczby bez
liczenia; potem – liczenie ich (porównywanie swoich spostrzeżeń z
rzeczywistością), - liczenie obiektów niewidocznych (klaskanie, tupanie, inne
dźwięki), – liczenie z wykorzystaniem przeliczników zastępczych,
np. Weź tyle talerzyków, ile jest łyżeczek, - liczenie w określonym i dowolnym zakresie.
Odwzorowywanie: - odwzorowywanie ułożonych klocków, patyczków, figur, zabawek
(według wzoru), - odwzorowywanie podanych symboli i znaków,
- odwzorowywanie graficzne szlaczków, ornamentów,
- łączenie linii, punktów
– odtwarzanie kształtów przedmiotów, - rysowanie, malowanie, lepienie, wycinanie, zaginanie papieru itp.
(motoryka mała)
Ćwiczenia pamięci wzrokowej: - zauważanie i określanie, który przedmiot zmienił miejsce (zniknął),
- układanie obejrzanych wcześniej obrazków w odpowiedniej
kolejności.
PROPOZYCJE ĆWICZEŃ ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ:
Ćwiczenia słuchu fizycznego i muzycznego:
- słuchanie wierszy, rymowanek, baśni i opowiadań,
- wsłuchiwanie się w odgłosy dochodzące z otoczenia,
wychwytywanie ich, - rozpoznawanie dźwięków dochodzących z otoczenia (dźwięków
różnych urządzeń domowych, odgłosów pojazdów, głosów zwierząt,
głosów kolegów, koleżanek i znanych osób dorosłych, zjawisk
atmosferycznych), – wystukiwanie, wyklaskiwanie podanego rytmu, - odtwarzanie rytmu przedstawionego w sposób graficzny lub za
pomocą klocków - rysowanie kresek, szlaczków w rytm uderzeń
- odtwarzanie (wystukiwanie, wyklaskiwanie) danych układów
przestrzennych (ułożonych z klocków)
Ćwiczenia słuchu fonematycznego oraz analizy i syntezy
słuchowej:
- wyodrębnianie zdań z wypowiedzi (dzieci zaznaczają liczbę zdań
klockami, paskami papieru), - wyodrębnianie słów w zdaniach,
- tworzenie zdań z określoną liczbą słów,
- dobieranie rymujących się ze sobą słów; kończenie rymowanek
poprzez podanie słów rymujących się, - tworzenie słów z sylab (synteza sylabowa),
- dzielenie słów na sylaby,
- mówienie tekstów piosenek, śpiewanie z wyróżnianiem sylab,
- układanie słów rozpoczynających się, kończących się określoną
sylabą i mających tę sylabę w środku , - porównywanie liczby sylab w słowach,
- tworzenie słów z głosek (synteza głoskowa),
- wyodrębnianie pierwszej głoski w słowach – nazwach obrazków
(w nagłosie), - segregowanie obrazków według pierwszej głoski w ich nazwach –
wymyślanie (i np. rysowanie) przedmiotów, których nazwy
rozpoczynają się określoną głoską, - wyszukiwanie obrazków, których nazwy rozpoczynają się taką
głoską jak nazwa pokazywanego obrazka, - wyodrębnianie ostatniej głoski (w wygłosie) w nazwach obrazków,
- segregowanie obrazków według ostatniej głoski w ich nazwach,
- wymyślanie (i rysowanie) przedmiotów, których nazwy kończą się
określoną głoską, - określanie środkowej głoski w nazwach (trzygłoskowych)
obrazków, np.: mak, rak, nos, noc, sok, kot, las, ryk, syk, ser, but,
bat, byk, bal, osa, oko, kra, ucho, sto, kto… - dzielenie na głoski trzygłoskowych (potem czterogłoskowych,
pięcio-, i więcej głoskowych) nazw obrazków, - liczenie głosek w słowach
– nazwach obrazków (np. układanie obrazków według wzrastającej
liczby głosek w ich nazwach lub malejącej liczby głosek w ich
nazwach), - wymyślanie słów (i rysowanie), które mają określoną liczbę
głosek, - układanie zdań, w których każde słowo rozpoczyna się tą samą
głoską - różnicowanie głosek opozycyjnych: t – d, r – l, p – b, s – ś – sz, z –
ź – ż, dz – dź – dż
Ćwiczenia pamięci słuchowej:
- odtwarzanie układu słyszanych dźwięków,
- wyszukiwanie obrazków według podanej kolejności,
- słuchanie opowiadań, określanie kolejności zdarzeń
- nauka wierszy, rymowanek (fragmentami, metodą ze słuchu)
JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ MYŚLENIA U DZIECKA ?
Proponować dziecku gry planszowe.
Nie wyręczać, dać dziecku szansę, aby samo znalazło
rozwiązanie problemu.
Proponować gry/zabawy, polegające na tworzeniu klas (np.
dzielenie zbioru obrazków na grupy: zwierzęta, rośliny itp.).
Bawić się z dzieckiem w porównywanie obiektów pod
względem wielkości, liczebności itp
JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ MOWY U DZIECKA ?
Jak najwięcej rozmawiać z dzieckiem.
Słuchać tego, co dziecko ma do powiedzenia.
Czytać dziecku książki.
Zachęcać dziecko do opowiadania o tym, co usłyszało, co je
zainteresowało.
Zwracać uwagę na poprawność artykulacyjną mowy dziecka.
JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ EMOCJONALNO –
MOTYWACYJNY DZIECKA?
Mieć czas dla dziecka.
Rozmawiać z nim o uczuciach.
Uwrażliwiać dziecko na potrzeby i uczucia innych osób
poprzez rozmowy oraz prezentowanie właściwych postaw
społecznych.
Powierzać dziecku obowiązki i odpowiedzialne zadania
(dostosowane do wieku).
Rozbudzać w dziecku ciekawość poznawczą poprzez
bogactwo doświadczeń intelektualnych i kulturalnych…
(książki, wystawy, kino, teatr i in.).
JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ SPOŁECZNY DZIECKA?
Dawać dziecku jak najwięcej okazji do kontaktów z
rówieśnikami.
Stwarzać dziecku okazje do radzenia sobie w różnych
sytuacjach społecznych.
Inspirować dziecko do zachowań prospołecznych (działania
na rzecz innych).
Rozmawiać z dzieckiem o jego uczuciach związanych z
przeżytymi sukcesami oraz porażkami.
